Wil je consultant worden, maar weet je niet waar te beginnen? Geen zorgen: je bent niet de enige. Consultancy is een veelzijdig en aantrekkelijk vakgebied, waarin je bedrijven helpt bij strategische beslissingen, procesverbeteringen of technische vraagstukken. Maar wat moet je eigenlijk doen om consultant te worden? Welke opleiding heb je nodig? En hoe kom je aan die eerste consultancy baan?

In dit blog nemen we je stap voor stap mee. Van opleiding en eigenschappen tot sollicitatietips en carrièrekansen.

Wat doet een consultant eigenlijk?

Voordat je beslist of consultancy bij je past, is het handig om te weten wat een consultant precies doet. Kort gezegd: consultants adviseren organisaties over hoe ze beter kunnen functioneren. Dat kan op allerlei niveaus zijn, strategisch, operationeel, financieel of technisch.

Een consultant:

Dit doe je vaak niet alleen, maar in teamverband, soms intern bij een bedrijf, maar meestal via een extern adviesbureau.

Welke opleiding heb je nodig om consultant te worden?

Dat is een goede vraag, want er bestaat niet één vaste route om als consultant aan de slag te gaan. Het traject kan voor iedereen anders zijn en hangt vaak af van je eigen interesses en ambities. In de praktijk vragen de meeste bedrijven om een afgeronde hbo- of wo-opleiding, omdat zij zo zeker weten dat je over de juiste kennis en vaardigheden beschikt. Er zijn dan ook een aantal opleidingen die extra populair zijn onder werkgevers, zoals bijvoorbeeld:

Maar het allerbelangrijkste is dat je analytisch kunt denken, goed kunt samenwerken en communicatief sterk bent. Je studie vormt een basis, maar consultancy leer je grotendeels in de praktijk.

Steeds meer organisaties stappen bovendien over op skill-based hiring, waarbij je vaardigheden zwaarder wegen dan je diploma. Nieuwsgierig wat dat voor jou betekent?

Lees hier verder: Waarom steeds meer consultancybureaus kiezen voor skill-based hiring

Kun je ook consultant worden zonder ‘de juiste’ studie?

Absoluut. Steeds meer consultancybureaus kijken naar potentieel in plaats van alleen een specifieke opleiding. Heb jij al ervaring in een branche (bijvoorbeeld sales, IT of HR)? Dan kun je via een zij-instroomtraject of traineeship alsnog consultant worden.

Bonuspunten scoor je met:

Welke soorten consultants zijn er (en welke past bij jou)?

Het mooie van consultancy? Er is niet één type consultant. Of je nu goed bent met cijfers, mensen of systemen: voor bijna elk talent bestaat er een passende adviesrol. Hieronder ontdek je de populairste soorten consultants in Nederland, inclusief voorbeelden van het werk en welk type persoon er goed in past.

 1. Strategieconsultant (Strategy Consultant)

Strategieconsultants denken mee met de top van een organisatie. Ze adviseren over grote, langetermijnvraagstukken zoals marktgroei, fusies, internationalisering of digitale transformatie. Je werkt vaak aan meerdere projecten tegelijk: kort, intensief en altijd op hoog niveau.

Past dit bij jou?

✔️ Je denkt graag abstract en toekomstgericht

✔️ Je werkt graag met data én intuïtie

✔️ Je houdt van tempo, deadlines en complexe puzzels

Typische opdracht:

“Welke markten moeten we betreden om onze omzet te verdubbelen in de komende vijf jaar?”

2. Managementconsultant

Managementconsultants helpen organisaties beter te functioneren. Denk aan structuurvraagstukken, verandermanagement, procesoptimalisatie of cultuurverandering. Ze combineren analyse met implementatie en opereren vaak op het snijvlak van strategie en praktijk.

Past dit bij jou?

✔️ Je bent een echte probleemoplosser

✔️ Je vindt het leuk om met mensen én processen te werken

✔️ Je houdt van afwisseling en projectmatig werken

Typische opdracht:

“Hoe kunnen we onze teams beter laten samenwerken na een fusie?”

3. IT-consultant

Als IT-consultant sla je de brug tussen technologie en business. Je adviseert bijvoorbeeld over ERP-systemen, security, cloudoplossingen of automatisering. Soms werk je met developers, soms met eindgebruikers, altijd met focus op digitale verbetering.

Past dit bij jou?

✔️ Je hebt interesse in technologie en digitalisering

✔️ Je legt makkelijk technische zaken uit aan niet-techneuten

✔️ Je denkt in systemen, maar ook in mensen

 Wil jij aan de slag als IT-consultant? Ga aan de slag bij Morgan Black, ons label gespecialiseerd in IT, Data & Development. Bekijk hier de vacature: it-consultant bij Morgan Black. 

4. Businessconsultant

Businessconsultants verbeteren hoe een bedrijf functioneert, van strategie tot operatie. Ze buigen zich over klantreizen, interne processen, commerciële kansen of digitale transformatie. Vaak zijn ze de verbindende schakel tussen strategie, uitvoering en staffing.

Past dit bij jou?

✔️ Je denkt snel en schakelt makkelijk tussen niveaus

✔️ Je houdt van afwisseling en resultaatgericht werken

✔️ Je hebt zowel een analytische als praktische kant

🚀 Wil je een vliegende start in business consultancy?

Morgan biedt een eigen traineeship voor starters die willen doorgroeien tot consultant. Je werkt vanaf dag één op projecten, mét persoonlijke coaching en vakinhoudelijke training.

Meer over het traineeship van Morgan

5. Talent Acquisition Consultant

Talent Acquisition Consultants zijn gespecialiseerd in het adviseren van organisaties over hun wervingsstrategie. Ze helpen bedrijven met het aantrekken, selecteren en behouden van toptalent. Dat kan in-house, via een detacheringsbureau of als externe adviseur.

Past dit bij jou?

✔️ Je hebt een scherp oog voor mensen en potentieel

✔️ Je denkt commercieel én mensgericht

✔️ Je vindt het leuk om klant én kandidaat te adviseren

Typische opdracht:

“Hoe zetten we een recruitmentstrategie op die young professionals aantrekt en behoudt in een krappe arbeidsmarkt?”

🔗 Wist je dat veel recruiters uiteindelijk doorgroeien tot consultant binnen talent & people advisory? Bekijk openstaande vacatures

6. Operationsconsultant

Operationsconsultants optimaliseren processen binnen productie, logistiek of supply chain. Ze werken hands-on aan efficiëntie, kostenreductie en prestatieverbetering. Ideaal voor mensen met een gestructureerde, pragmatische denkwijze.

Past dit bij jou?

✔️ Je denkt in systemen en processtappen

✔️ Je houdt van concreet resultaat

✔️ Je voelt je thuis in productie, logistiek of technische omgevingen

Typische opdracht:

“Hoe verlagen we verspilling en faalkosten in onze productielijn met 10%?”

7. HR-consultant

HR-consultants adviseren organisaties over mensgerichte thema’s: talentontwikkeling, leiderschap, cultuurverandering of verzuimaanpak. Je combineert strategisch inzicht met menselijke sensitiviteit.

Past dit bij jou?

✔️ Je bent sociaal én organisatiebewust

✔️ Je denkt in mensen én structuren

✔️ Je wilt teams sterker maken

Typische opdracht:

“Hoe bouwen we een leiderschapsprogramma voor onze nieuwe generatie managers?”

8. Sustainability consultant (ESG Consultant)

Duurzaamheidsconsultants helpen bedrijven met thema’s als CO₂-reductie, circulariteit, ESG-wetgeving en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Ze adviseren over impact én implementatie.

Past dit bij jou?

✔️ Je wilt bijdragen aan een betere wereld

✔️ Je werkt graag op het snijvlak van strategie en duurzaamheid

✔️ Je denkt in systemen én lange termijn

Typische opdracht:

“Hoe voldoen we aan de CSRD-richtlijnen én benutten we dit als strategisch voordeel?”

Welke richting past het best bij jou?

Het mooie aan consultancy is dat je kunt doorgroeien, bijsturen of specialiseren. Veel consultants beginnen breed, bijvoorbeeld via een traineeship of als junior consultant, en ontdekken gaandeweg hun niche.

Benieuwd waar jouw kracht ligt? Neem contact met ons op en wij vertellen je graag meer!

Wat zijn de eigenschappen van een goede consultant?

Wil je weten of jij geschikt bent voor een carrière in consultancy? Een goede consultant beschikt over een aantal onmisbare eigenschappen en vaardigheden. Deze competenties bepalen in grote mate of je succesvol wordt in het vak. Hieronder ontdek je de belangrijkste eigenschappen van consultants in Nederland.

1. Analytisch denkvermogen

Een consultant moet problemen kunnen doorgronden, verbanden leggen en patronen herkennen. Of het nu gaat om financiële data, klantonderzoek of procesanalyse, analytisch denken is een van de belangrijkste vaardigheden voor consultants. Tijdens sollicitaties worden kandidaten hier vaak op getest, bijvoorbeeld in de vorm van business cases of logische redeneervragen.

🔎 Waarom belangrijk?

Consultants worden ingehuurd om complexe vraagstukken op te lossen. Zonder sterke analysevaardigheden kun je nooit tot een goed advies komen.

2. Communicatieve vaardigheden

Een goed idee heeft pas impact als je het overtuigend kunt overbrengen. Daarom zijn sterke communicatievaardigheden cruciaal in consultancy. Je moet helder kunnen schrijven, presenteren en actief luisteren, zowel in gesprekken met klanten als intern met je team.

💬 Soft skills die hierbij horen:

3. Oplossingsgerichtheid

Consultants denken in kansen, niet in beperkingen. Creatief kunnen omgaan met obstakels en snel schakelen tussen oplossingsrichtingen is een kenmerk van een professionele consultant. Je krijgt niet altijd alle informatie, maar je moet toch tot een praktisch en onderbouwd advies komen.

🧠 Tip: Deze eigenschap gaat hand in hand met nieuwsgierigheid en lef. Durf vragen te stellen, ook als het antwoord nog niet duidelijk is.

4. Stressbestendigheid en presteren onder druk

De consultancybranche is veeleisend. Je werkt aan klantprojecten met strakke deadlines, vaak in een hoog tempo. Van consultants wordt verwacht dat ze professioneel blijven onder druk en efficiënt kunnen presteren in uitdagende situaties.

⏱️ Veelvoorkomende situaties:

5. Zelfstandigheid én teamspirit

Als consultant werk je vaak zelfstandig aan opdrachten, maar altijd binnen een teamcontext. Je moet goed kunnen samenwerken én zelf verantwoordelijkheid durven nemen. Denk aan het uitvoeren van analyses, het schrijven van rapporten of het presenteren van een advies.

Waarom beide belangrijk zijn:

6. Flexibiliteit en aanpassingsvermogen

De ene week werk je bij een multinational, de andere week bij een overheidsorganisatie. Elke opdracht is anders. Consultants moeten zich snel kunnen aanpassen aan nieuwe omgevingen, bedrijfsculturen en werkstijlen. Flexibiliteit is dus geen ‘extra’, maar een vereiste.

Voorbeelden van flexibiliteit in consultancy:

Herken jij jezelf in deze consultant eigenschappen?

Als je over deze eigenschappen beschikt (of bereid bent ze te ontwikkelen), heb je een stevige basis voor een carrière als consultant. De meeste vaardigheden zijn te trainen: via ervaring, coaching of een consultancy traineeship.

Hoe kom je aan een baan als consultant?

Veel consultants starten via een traineeship of juniorfunctie bij een adviesbureau. Dit is dé manier om de kneepjes van het vak te leren én je netwerk op te bouwen.

Enkele routes naar je eerste baan:

Klaar om te starten?

Consultancy is een uitdagend en veelzijdig vak, waarin je snel leert, veel mensen ontmoet en echt impact maakt. De route ernaartoe is niet rechtlijnig, maar met de juiste mindset, opleiding of ervaring én een goed verhaal, kun jij consultant worden.

 Nieuwsgierig naar openstaande consultancy vacatures?

Bekijk hier alle instapfuncties en traineeships: Vacatures bekijken